Vaak, als mensen gezonder willen gaan leven of een paar kilo’s kwijt willen, dan komt de fruitschaal om de hoek gezet. Hele kilo’s appels, bananen, mango’s en aardbeien worden gekocht en verdwijnen in deze kom. Zij worden de volgende ochtend, vol goede moed en motivatie, in de blender gesmeten voor smoothies of in stukjes gehakt voor fruitsalades. Herkenbaar?

Er is natuurlijk niks mis met een appel per dag, een banaan of een hand vol bosbessen hoor, maar als je ontbijt, lunch en snacks gaat vervangen door fruit met de gedachte dat je goed en gezond bezig bent, dan moet ik je helaas vertellen dat dit niet zo werkt. De kans op overgewicht wordt namelijk groter met het eten van meerdere stukken fruit per dag, dan wanneer je 10% yoghurt met kaneel zou eten of een stel eieren met bacon zou bakken. Klinkt maf toch?

Ik snap de verwarring die ontstaat als ik zeg dat een teveel aan fruit je dik kan maken. Begrijpelijk, vooral wanneer het Voedingscentrum zo aandringt op het eten van juist méér fruit. En daarnaast zijn smoothies momenteel waanzinnig populair en vullen supermodellen en actrices de bladen met foto’s van hun sapjes en strakke lichamen. Maar is dit eenzijdige glossy beeld een reden om neusdiep in de fruitschaal te duiken, denkende dat je lichaam na 6 fruitsmoothies eruit zal zien als Doutzen Kroes? Helaas niet. Van plotseling meer fruit in je voedingspatroon gooien verlies je geen gewicht. Je voelt je misschien wel alerter, je zal meer energie ervaren en je huid gaat er op vooruit door alle vitaminen en de water content, maar je zal er niet van afvallen.

Tijd voor duidelijkheid:
Fruit hoort bij de groep koolhydraten, en koolhydraten zetten zich in je lichaam om in suiker (zie tabel hieronder). Je hebt een hormoon in je lichaam; insuline, wat je cellen helpt om suiker te verwerken. Insuline heeft de belangrijke taak om suiker in goede banen te leiden en je bloedsuikerspiegel in balans te houden. Je wilt namelijk niet je bloedsuikerspiegel heel de dag omhoog gooien, want dit geeft op den duur serieuze gezondheidsproblemen, waaronder overgewicht.

Als je zeer veel koolhydraten eet, in dit geval een teveel aan fruit (geldt ook wat betreft andere koolhydraatrijke producten), dan voed je je lichaam zoveel suiker dat insuline in paniek begint te raken. Hij kan de hoeveelheid suiker niet aan en rent zich zes slagen in de rondte. Wanneer insuline de hoeveelheid suiker niet meer kan bijbenen en de cellen willen de suiker niet meer opnemen, omdat zij al voldoende hebben, dan rest je lichaam nog één keuze: de suiker opslaan als lichaamsvet. Het moet namelijk ergens heen, dus dan maar opslaan voor een hongerwinter of iets. Een andere keuze heeft je lijf namelijk niet als je elke dag een teveel aan koolhydraten eet.

Er zijn echter wel verschillende soorten fruit met verschillende voedingsstoffen
Banaan en druiven bevatten bijvoorbeeld wat meer suikers, bovendien bevatten ze weinig vitamine C. Daarentegen bevat een banaan wel meer kalium, zink, en vitamine B6 dan de meeste soorten fruit. Druiven zijn een van de meest vezelrijke types fruit dat in Nederland veel wordt gegeten. Kortom, iedere soort fruit heeft zijn specifieke voedingsstoffen dan het gezond maakt. Zo heeft elke fruitsoort zijn specifieke eigenschappen.

Pas op met fruitsmoothies
Een smoothie in de ochtend van banaan, appel, mango en sinaasappelsap is een regelrechte suikerbom. Eet je hierna ’s middags een uitgebreide fruitsalade als lunch, omdat je luchtig en gezond wilt eten, dan kom je bedrogen uit. Ten eerste bevatten fruitsmoothies, fruitsappen en fruitsalades een golf van suiker waar je insuline geheid een paniekaanval van krijgt. Daarnaast is het te luchtig en te leeg aan calorieën om je echt te kunnen verzadigen voor een langere periode. Het zit vol vitaminen, zeker weten, maar dit weegt niet op tegen de gigantische lading suiker en hongerpiek die even later volgt.

Conclusie
De voedingswaarde verschilt sterk per fruitsoort, sommige fruitsoorten bevatten meer suiker en calorieën dan anderen. Deze calorie- en suikerrijke soorten bevatten echter weer veel andere nuttige voedingsstoffen. Om deze reden is er niks mis mee om een stuk fruit te eten.  Ik raad je dan aan zoveel mogelijk te variëren met verschillende soorten fruit. Zo krijg je veel verschillende nuttige voedingsstoffen binnen. Wees echter wel matig met vruchtensappen.

Wil je je vitaminen binnenkrijgen, dan is eigenlijk het eten van groenten een betere keuze dan fruit. En dit klinkt saaaaai, want fruit is nu eenmaal lekkerder dan groenten. Logisch ook, want fruit is zoet door de aanwezigheid van suiker, en mensen houden van nature nu eenmaal van zoet. Heb je veel moeite met het toevoegen van groenten in je voedingspatroon, probeer dan eens suikerhoudende groenten, zoals bietjes of wortelen. Dit zijn zoetere groenten en gaan gemakkelijk naar binnen. Daarnaast zijn deze twee de grootste immuunsysteem boosters die er zijn en zitten zij stampvol vitaminen. Ja, zij bevatten ook suiker, maar bij lange na niet zoveel als een appel of druiven. Wil je de suiker in je ochtend smoothie ook aanpakken en het fruit vervangen door groenten, dan zijn bietjes en wortelen hierbij ook een ideale keuze.